„Przysłowia i mowy potoczne ludu polskiego w Szląsku” zebrane przez Józefa Lompę, wydane w Bochni, rok 1858 – pisownia oryginalna; wybór przysłów dotyczących jedzenia i gotowania: Aniby tego pies nie powąchał Ani warzony, ani pieczony Chleb trawa, mięso […]
Boże Narodzenie nazywano na Śląsku bardzo różnie: Gody, Godne Święta, Święte Wieczory, Szczodre Wieczory, Dwunastnica; wigilia rozpoczynała to najważniejsze w całym roku święto. Szczególny wigilijny obowiązek spoczywał niegdyś na dzieciach: cały dzień należało zachować wyjątkową grzeczność, […]
Przednówek w kuchni śląskiej oznaczał kurczenie się spiżarnianych zapasów i nadejście postu, który na ziemi śląskiej był rygorystycznie przestrzegany. Zamiast mięsnych i mięsno – warzywnych potraw jedzono dania postne. Ziemniaki i przechowywane przez zimę warzywa traciły […]
Dawna kuchnia śląska była oszczędna i prosta: pozostawała w ścisłej zależności ze statusem majątkowym rodziny a także z tradycyjnymi uprawami w danym regionie. Na tarnogórskich glebach rosły gównie zboża, ziemniaki i kapusta. Dostatek tych upraw gwarantował […]
Z nabiału na Górnym Śląsku spożywano mleko, śmietanę, maślankę, serwatkę, białe sery i jaja. Słodkie mleko nie cieszyło się popularnością wsród dorosłych Ślązaków, którzy preferowali jako napój mleko kwaśne (zsiadłe) nazywane potocznie kiszką. Kiszkę wykonywano niezmiennie […]
Gotowe dania i potrawy * babraczka cieszyńska (ugotowana na rzadko kiszona kapustę z utłuczonymi ziemniakami i kawałkami wędzonki, okraszana wędzoną słoniną); bachor (pieczony świński żołądek nadziewany farszem kartoflano – mięsnym); bigos śląski (mieszanina ugotowanej kapusty kiszonej, […]
W śląskich rodzinach małe dzieci karmiono mlekiem i jego przetworami. Na ogół stosowano mleko kozie – ze względu na jego właściwości zdrowotne. Pociechom starszym podawano różnego rodzaju kleiki z mąki, mleka, płatków owsianych, kaszę mannę na […]
Ryby jadane były już w mezolicie (około 8000 – 5000 lat p.n.e.), w epoce neolitu nauczono się stosować sieci i odławiać ryby z łodzi. Najstarsza wzmianka z terenu Polski o rybach pochodzi z 890 roku. Uznanie […]
Pod pojęciem „sztuka kulinarna” rozumie się ogół zagadnień związanych z przygotowywaniem potraw. Oznaczają one umiejętności przygotowywania różnych potraw w sposób smaczny, pożywny i estetyczny. W zależności od dostępności źródeł pożywienia czyli warunków geograficzno – przyrodniczych oraz […]
Święta wielkanocne na dawnym Śląsku charakteryzowały się dużą obfitością różnorodnych potraw i wypieków. Zaraz po niedzieli palmowej zaczynały się przygotowania do Wielkanocy. Najpierw robiono wielkie sprzątanie, które nie tylko miało znaczenie estetyczne a obrzędowo wiązało się […]
